De weerstand tegen de bouw van grote warehouses is bijna net zo groot als de vraag naar logistiek vastgoed. Lang heeft de sector gedacht dat de kritiek wel over zou waaien. Maar inmiddels heeft de overheid paal en perk gesteld. Wat kan de sector doen?

Laten we voor de verandering eens beginnen met het goede nieuws: de vraag naar logistiek vastgoed en warehouses is nog nooit zo hoog geweest, blijkt uit cijfers van Savills. De logistiekvastgoed eigenaren hebben een bezettingsgraad van 99% en kunnen met de huurprijs indexatie een groei van gemiddeld 6 procent in huurinkomsten noteren. Ook de opnamegroei in 2021 van logistiek vastgoed zat op recordhoogte aldus BCI Global. Dit jaar begon ook nog veelbelovend, maar inmiddels erkent vrijwel iedereen in de sector dat er een paar lastige jaren aan gaan komen. Wat is er precies aan de hand?

Zorgelijke ontwikkelingen drijven prijzen op

In de logistieke sector worden op dit moment meer bouwprojecten uitgesteld, dan binnen planning en budget gebouwd. De stikstofimpasse leidt tot voortdurend uitstel van vergunningen en dit leidt tot schaarste aan bouwgrond. In de strijd om die schaarse bouwgrond staat de woningbouw een straatlengte voor op bedrijventerreinen. De energiecrisis zorgt voor hyperinflatie op bouwmaterialen. Stijgende rentes zorgen voor hogere huren en lastige contractbesprekingen. Daar komt nog bij dat we in Nederland te maken hebben met netcongestie en enorme wachttijden op grootverbruik aansluitingen bij de netbeheerders. Deze bittere cocktail leidt tot een stevige kater waarvan we nog niet weten hoe lang die gaat duren.

Volledig scheefgetrokken beeld

Een misschien nog wel veel groter gevaar voor de sector is de discussie die achter de schermen in den Haag en in de provinciehuizen plaatsvindt. Daar waar tot 2019 iedereen vooraan stond om logistiek en haar werkgelegenheid te verwelkomen, lijkt het sentiment bij de beleidsmakers en politici volledig omgeslagen; veel arbeidsmigranten, weinig toegevoegde waarde, ruimteverslindende, onpersoonlijke dozen, vervuilende vrachtwagens, dat is het volledig scheef getrokken beeld van de logistiek.  kan op lange termijn nog veel meer impact hebben, dan de huidige reeks aan crises.

Publieke opinie is tegen

Een belangrijk keerpunt was de gemeenteraadsverkiezing in maart. In mijn 1^e blog voor logistiek.nl schreef ik hier al over. Waarom winst van de lokale partijen slecht nieuws is voor de logistieke vastgoedsector – Runhaar Connects In gemeenten waar uitbreiding van bedrijventerreinen voor XXL logistiek op de rol staat, was dit één van de belangrijkste verkiezingspunten in het lokale partijprogramma.  Vlak daarna kwam Investico samen met de Groene Amsterdammer met het ‘nieuws’ dat er 64 DC’s bijgebouwd gaan worden in de komende jaren. Cijfers werden in een zeer negatieve en eenzijdige context geplaatst, waardoor dit de aanleiding werd van een motie in de tweede kamer. In oktober werd ‘de motie Bontenbal’ vrijwel unaniem aangenomen, waarmee ministeries een zwaar afwegingskader op moeten stellen voor nieuwe distributiecentra.

Koplopers met toekomstvisie

Om serieus met de overheid aan tafel te komen, is het belangrijk om je als sector te verenigen. Daarom is het goed dat er met DILAS eindelijk een serieus branche-initiatief is gestart. DILAS bestaat uit een groep koplopers met een duurzame toekomstvisie op logistiek en industrieel vastgoed. Er is een groot gebrek aan vakkennis binnen de overheid en tot nu toe was er geen enkele vertegenwoordiging om uit te dragen welke stappen er al worden gezet door de logistieke vastgoed sector zelf. Om uit de (e)motie van de heer Bontenbal te citeren: de tijd van ‘enorme raamloze distributiecentra in ons landschap’ is voorbij. Nu moeten we laten zien aan de beleidsmakers hoe het ook kan. De tijd zal leren of met daar echt voor open staat.